
Manaka Ranaka u ḓisa mbekanyamushumo ntswa Eyamadoda
Mzansi Wethu i khou ṱoḓa u dzinginyisa zwithu nga ṅwedzi wa fulwi nga Eyamadoda.
Mbekanyamushumo ntswa ya vhukuma i re na tshivhindi ine ya sedzana na fhungo ḽo ḓitikaho nga midzi ḽa vhokhotsi vha siho Afrika Tshipembe.
I tshi khou ṱanganedzwa nga mutambi wa kale Manaka Ranaka, mbekanyamushumo i ṱanganya vhokhotsi vha vhuvhili na vhokhotsi vha malofhani kha nyambedzano dzi ḓalaho vhuḓipfhi dzine dza vha uri dzo lavhelelwa lwa tshifhinga tshilapfu.
Nga 35.5% fhedzi ya vhana vha Afrika Tshipembe vhane vha dzula na vhokhotsi avho vha malofhani nga 2023.
U ya nga muvhigo wa Muvhuso wa Vhokhotsi vha Afrika Tshipembe wa 2024, Eyamadoda i swika sa zwoṱhe zwine zwa vusa na pulatifomo ya u fhodza.
Mbekanyamushumo i bvisela khagala vhanna vhe vha dzhena kha zwa vhokhotsi hu si nga zwa masheleni fhedzi.
Fhedzi nga maḓipfele, mvelele, na muya hu si na vhokhotsi vha malofhani.
Ranaka o ri: “Muṱa wo ṱanganaho u ya vhavha,” a tshi fara vhuleme ha vhuḓipfhi vhune ha ḓa nga u alusa vhana miṱani i si ya mvelele.
Ranaka u ḓisa ṱhuṱhuwedzo yo dzikaho ya muthu nga eṱhe kha mbekanyamushumo.
Sa mme a si na munna a re na vhana vhararu, u a zwi ḓivha uri zwi hani musi vho khotsi vha siho vhutshiloni ha nwana.
“Ndi mme a re yethe… huna inwe ye ya vha i siho tshothe, nahone o tou bvelela musi nwana wawe a tshi lovha.,” o vhudza vha Drum.
Vhuṱungu hawe ene muṋe, nga murahu ha u xelelwa nga ṅwananyana wawe Katlego nga nḓila i vhavhaho mathomoni a ṅwaha uno,
Vhu ita uri a sendele tsini na tshipiḓa tshiṅwe na tshiṅwe nga u pfela vhuṱungu na u fulufhedzea.
“A thi athu na u thoma maitele anga a u fhola ngauri hu na vhana vhane vha kha ḓi ṱoḓa uri ndi vha thuse u fhola,” o engedza nga u ralo.
Nṱhani ha u shonisa vhokhotsi vha siho, Eyamadoda i sika tshikhala tsha vhuḓifhinduleli na u fhodzwa.
O ombedzela ṱhoḓea ya uri vhomme vha humele murahu nahone vha tendele vhokhotsi vha tshi ṱanganela kha nyambedzano dzi konḓaho na vhaṅwe:
“Ro lingedza nga nungo dzoṱhe nahone nḓila dzashu dza u lingedza dzo ṱanganedzwa sa dzine dza vha na thaidzo.”
Mutevhe u thoma u sumbedzwa nga ṅwedzi wa Fulwi uno kha Mzansi Wethu (DStv Channel 163).
U ṋetshedza mbonalo i sa anzeli u wanala ya vhungoho ha vhubebi, zwoṱhe zwo kundelwaho na zwo ḓadzaho Afrika Tshipembe.
Translated by Nthaduleni Rolivhuwa
